Polska Press ogłosiła wyniki sondażu robionego pod koniec sierpnia w całej Polsce na próbce 8 tysięcy osób. Polska Press zawsze trafia z wynikami w granicy błędu statystycznego, więc można założyć, że znamy już w przybliżeniu wynikiCzytaj dalej
WYWIADY: Jestem pełna optymizmu
Stipendiater 2019: Folkbildningsstipendium. Nowa Gazeta Polska rozmawia z Dorotą Drue, tłumaczką, pedagogiem, laureatką tegorocznego stypendium. Za co otrzymałaś wyróżnienie? Za moją pracę. A czym się zajmujesz? Pracuję w ABF, jestem odpowiedzialna za kształcenie tłumaczy wCzytaj dalej
Pani Prezes
Podobno w Piekło wierzy 31 procent Polaków. Ostatnie sondaże pokazują, że w Pana Prezesa Wszystkich Polaków wierzy około 37 procent obywateli Polski. Czy jest jakaś zasadnicza różnica między piekłem w Panem Prezesem? Może tylko procentowa….Czytaj dalej
PORTRETY: Biografia niezwykła
Norbert Żaba, urodził się 13 lipca 1907 roku w Tallinie (dawna nazwa Rewal). Jego ojciec, Julian, był wówczas kapitanem w armii carskiej, który akurat stacjonował w Rewalu. Matka Klara Oklon pochodziła z rodziny zamożnych chłopówCzytaj dalej
ANDRZEJ SZMILICHOWSKI: Homo homini lupus
Stare łacińskie przysłowie – Człowiek człowiekowi wilkiem – mogłoby być głównym hasłem dotyczącym przyszłości świata, czasu gwałtownych zmian klimatycznych. Człowiek, wysoko rozwinięta i super inteligentna duchowa istota (może zwierzę? – jakże niewiele wiemy na pewno),Czytaj dalej
Złodziej z Polski przegrał z GPSem
Policja szwedzka aresztowała 20-letniego Polaka podejrzanego o kradzież dwóch dużych ładowarek budowlanych z budowy w Lekeryd, niedaleko Jönköpingu. Według aktu oskarżenie Polak jest podejrzany o kradzież i próbę wywozu ładowarek do Polski. Policji udało sięCzytaj dalej
25 WRZEŚNIA: Karlskrona. Spotkanie z Håkanen Pieniowskim
”Mój tata był marynarzem na polskim okręcie podwodnym”. Pod takim tytułem odbędzie się spotkanie z Håkanem Pieniowskim organizowane przez Marinmuseum w Karlskronie. Pieniowski to znany szwedzki filmowiec, wielokrotnie nagradzany. Jest synem internowanego w Mariefred członkaCzytaj dalej
PODRÓŻE PO POLSCE: Szklane dzieła sztuki
„Krosno” to huta szkła doskonale znana w Europie jako producent szkła gospodarczego i ozdobnego. Została ona założona w 1923 roku w Krośnie, a zajmuje się wyrobem szkła sodowego. Wizytówką „Krosna” jest szkło formowane tradycyjną metodąCzytaj dalej
ZAPISKI KRYTYCZNE: Psychodrama?
Po jednej próbie w kinie fabularnym (Between two fires, 2010) Agnieszka Łukasiak powraca do dokumentu. Jej najnowszy film jest eksperymentem. Ambicja dotarcia do przyczyn agresji, posuwajęcej się aż do terroryzmu, każe jej przeprowadzić badania dwóchCzytaj dalej
Svensk tiger
Oni mogli zacząć strzelać! Gdy parę lat temu, po urlopie spędzonym wśród pięknych norweskich fiordów, wracałem do domu, zatrzymałem się, już po szwedzkiej stronie, zjeść obiad. Przy stoliku obok siedziało paru Szwedów, każdy z kuflemCzytaj dalej
9 WRZEŚNIA: Wystawa Proformart
Grupa Artystyczna ProformArt zaprasza na wernisaż polskich artystów mieszkających w Szwecji.
Czesław Słania 1921-2005. Polak stulecia w Szwecji
Nazywamy był „królem grawerów”, „obywatelem świata” i „czarodziejem rylca”. Z całą pewnością był też najsłynniejszym Polakiem-emigrantem mieszkającym w Szwecji. Czesław Słania urodził się 22 października 1921 roku w Czeladzi, w rodzinie górniczej. Rodzinne miasto nigdy nieCzytaj dalej
Generał na “białym koniu”?
Skąd wzięło się sformułowanie, przypisywane generałowi Władysławowi Andersowi, że „wjedzie on do Warszawy na białym koniu”? Slogan ten, będący jedną wielką mistyfikacją, znaną od dziesiątków lat, słyszało wielu: jedni powtarzali w dobrej wierze, inni wCzytaj dalej
”To nie obsesja. To po prostu moja fascynacja!”
Victoria czy Katarzyna? W tej fascynacji dwie postacie się przenikają. 37-letnia Victoria Enefors już od 26 lat realizuje swój życiowy projekt. Kulimacją jest obchodzona w tym roku 450-letnia rocznica koronacji Katarzyny Jagiellonki w Uppsali. NowaCzytaj dalej
Śmierć może oznaczać przebudzenie
Czy omijając zewnętrzne pułapki w postaci wielkich religii, chrześcijaństwa buddyzmu islamu, i innych mniejszych, można dotrzeć przy pomocą bezpośredniego doświadczenia do jądra, z którego wszystkie religie się wywodzą? Taki wysiłek podejmowało i podejmuje wiele wielkichCzytaj dalej
Uprzejmie Panu donoszę… Co nam pomoże Frank Sinatra, nawet jeżeli zaśpiewa po polsku?
Nowa sytuacja w Polsce, po sierpniu 1980 roku, początkowo nie specjalnie przełożyła się na zmianę atmosfery w organizacjach polskich w Szwecji. Owszem, powstanie Solidarności rozbudziło tutejsze środowisko, częściowo uspokoiło spory, ale również wywołało nowe. WytworzyłaCzytaj dalej
Niezbędne cyfry
Jak wiele cyfr muszę pamiętać, mieszkając w Szwecji, czy innym stechnicyzowanym kraju? Okazuje się, że sporo. Przede wszystkim mój numer personalny, czyli dziesięć cyfr. Muszę pamiętać numer telefonu domowego oraz komórkowego, razem z jego kodemCzytaj dalej
Sytuacja w Polsce budzi niepokój w Szwecji
”30 lat temu Polska była symbolem tęsknoty za wolnością w komunistycznej Europie Wschodniej – pisze w dzisiejszym wydaniu największego dziennika szwedzkiego Dagens Nyheter, Michał Winiarski. – Teraz ważne elementy budujące demokrację kraju są niszczone. CoCzytaj dalej
ANDRZEJ SZMILICHOWSKI: Trudne sprawy
W czasie wakacji przeczytałem (dla siebie, ale także dla Czytelników NGP) opasły – 516 stron, tom Frederica Martela „SODOMA. Hipokryzja i władza w Watykanie” (Wydawnictwo AGORA, 2019). W ciągu czterech lat i w trzydziestu krajachCzytaj dalej
80 ROCZNICA WYBUCHU II WOJNY ŚWIATOWEJ: Szwedzki epizod
Historia internowanych okrętów podwodnych w Szwecji w czasie drugiej wojny światowej to jedne z bardziej dramatycznych epizodów w stosunkach polsko-szwedzkich. Ale opinie na ten temat nie są wcale jednomyślne, pojawiają się też głosy, że marynarzeCzytaj dalej
TERESA URBAN: Pokrewne dusze
Dotychczas unikałam pisania o polskich przyjaciołach, nawet w superlatywach, bawiając się, że czuliby się niezręcznie, gdyby wspólni znajomi czytali o nich w polskojęzycznych felietonach. Pisząc reportaże z podróży po szwedzku, nie przestrzegałam tej zasady. OpisałamCzytaj dalej
Pinokio, Gepetto i inni
Sexafera z nieletnimi prostytutkami Kuchcińskiego, prywatne loty rządowym samolotem z rodziną i znajomymi marszałka Sejmu i Senatu, seria tajemniczych “samobójstw” w więzieniach głównych świadków afer związanych z bonzami Prawa i Sprawiedliwości, rozgrzeszanie kiboli i nazistów,Czytaj dalej
5 PAŹDZIERNIKA: Salon Poezji
Towarzystwo “Sztokholmski Salon Poezji” zaprasza na XXXII Edycję Salonu. Gościem wieczoru będzie Grzegorz Damięcki. Wystąpi w swoim autorskim programie zatytułowanym “Nic dwa razy się nie zdarza”. Oprawa muzyczna: Witold Robotycki – fortepian, Janusz Słotwiński – kontrabasCzytaj dalej
POLKA W SZWECJI: Weekend za miastem, klęska urodzaju i pochwała radości z rzeczy zwykłych
Tak chciałam mieć jeszcze trochę lata. Chciałam i dostałam. Choć już ranki i wieczory chłodne, ostatnie dni były ciepłe i słoneczne. Mieliśmy długi weekend w domku za miastem i korzystaliśmy z dobrodziejstw, jakie temu zwykle towarzysząCzytaj dalej
Polskie groby wojenne w Arjeplog
Arjeplog, mała osada w północnej Szwecji. Na miejscowy cmentarzu wśród wielu typowych szwedzkich grobów, uwieńczonych płytami nagrobnymi i udekorowanych kwiatami, wyróżnia się około dwumetrowy, biały drewniany krzyż. Na krzyżu data: 1944 rok oraz tekst: HärCzytaj dalej
Pani świetnie mówi po szwedzku!
Niewiele jest miast w Szwecji, których dzieje tak bardzo związane są również z historią Polski. Takim specyficznym przykładem jest jednak niewielkie miasteczko Mariefred, położone w Södermanland, 60 kilometrów od Sztokholmu. Turyści zwiedzają tu przede wszystkimCzytaj dalej
Morawiecki w Sztokholmie
W cieniu skandalu w Ministerstwie Sprawiedliwości, premier Mateusz Morawiecki będzie dzisiaj z wizytą w Sztokholmie. Głównym celem jest przekonanie szwedzkiego biznesu do inwestycji w Polsce. Morawiecki spotka się dzisiaj z Arunem Bansalem, wiceprezesem koncernu EricssonCzytaj dalej
Zasadzki języków obcych
Czy wybryki i psoty dzieciństwa, to prowizorium w oczekiwaniu na dorosłość i wolność? Oczywiście, pod warunkiem że dorosłość i wolność nadchodzą, co nie jest wcale takie pewne. Znam paru smarkatych dorosłych, zaś wolność… Wolność? OCzytaj dalej
PORTRETY: Posłannictwo rodu
Nazwisko Pieniężnych nieodłącznie związane jest z historią Warmii i Mazur, a przede wszystkim Olsztyna. Seweryn Pieniężny był wydawcą “Gazety Olsztyńskiej”, która walczyła o polskość tego regionu Polski. Ale i w Sztokholmie nazwisko Pieniężnych kojarzone jestCzytaj dalej
ANDRZEJ SZMILICHOWSKI: Rozpadliny (3)
Widok wielkich miast budzi ciekawość, podbarwioną niesmakiem. Jakby się architekci nie wysilali, ponure skupiska betonu i światła budzące asocjacje z mackami raka toczącego ogromne ciało. Stukot wbijanego w żywe drzewo gwoździa przynosi mi fizyczną przykrość,Czytaj dalej
Raport o sytuacji Cyganów w Szwecji
We wrześniu 2013 roku w Szwecji wybuchł skandal związany z policyjnym (kryminalnym) rejestrem Cyganów[1]. Odkryto, że w Skanii (jedna z prowincji w Szwecji) policja prowadzi rejestr kryminalistów, do którego wpisała wszystkich Cyganów mieszkających na terenieCzytaj dalej
WYWIADY: Okrutna prawda teczki
Rozmowa z Józefem Dajczgewandem. Co skłoniło cię by poprosić o wgląd do swojej teczki w Instytucie Pamięci Narodowej? Sądzę, że duża część mojego życia mieści się właśnie w informacjach, które są zawarte w teczkach. PrzezCzytaj dalej
Szwedzi wobec spraw polskich w czasie II wojny światowej
Napaść Niemców na Polskę 1 września 1939 roku wprowadziła szwedzką opinię publiczną w osłupienie. Pierwsze wiadomości o brutalności napastnika były gorąco komentowane. Szwedzi pozostali neutralni, ale psychicznie stanęli po stronie napadniętego. W owym czasie najbardziejCzytaj dalej
Walka dobra z dobrem (podzielmy się spojrzeniem na moralność)
Moralność ma różne twarze, a ludzie – kierując się intuicją – mogą wydawać skrajne osądy moralne. To widać m.in. w dyskusjach o szczepionkach, globalnym ociepleniu, związkach partnerskich czy polowaniach. Psychologia moralności daje sprytne narzędzia, pozwalająceCzytaj dalej
Nic nie jest czarno-białe
Jakże często o naszych losach decyduje przypadek. Gdyby nie parokrotne aresztowanie i przetrzymywanie przez Sowietów Tadeusz Cynkin (1920-2014) zdążyłby do Buzułuku i wstąpił do Armii Polskiej organizowanej przez gen. Andersa. Nie zdążył. Na ochotnika zgłosiłCzytaj dalej
TADEUSZ URBAŃSKI: 100 lat hamburgera
Co to jest hamburger, nie trzeba nikomu tłumaczyć. Od kiedy się jada hamburgery? Tutaj każde dziecko odpowie – od zawsze! A skąd pochodzą hamburgery? Oczywiście z Ameryki! Od niedawna i to każdego roku, liczne sieci baroweCzytaj dalej
20 WRZEŚNIA: Będzie czytanie
Towarzystwo Polaków „Ogniwo” zaprasza na następne spotkanie z cyklu ”Będzie czytanie”. O „świecie w poezji polskich poetek w Szwecji” będzie opowiadać prof. Ewa Teodorowicz-Hellman, a ich wiersze czytać będzie Dana Rechowicz. Spotkanie odbędzie się w piątek 20 września oCzytaj dalej
ZAPISKI KRYTYCZNE: Piątek 23-go
Nawiązując do klasyka filmu grozy – ”Piątek 13-go” (1980) – poświęćmy chwilę uwagi dwóm wchodzącym na ekrany filmom szwedzkim. Pierwszy warto zasygnalizować, bo tu szykuje się faworyt do nagrody Guldbagge dla najlepszego filmu roku, lub/iCzytaj dalej
Zmarła w opinii świętości
Anna Krepsztul (1932-2007), bo niej mowa, urodziła się we wsi Taboryszki nad Mereczanką, w rejonie solecznickim, przy granicy z Białorusią, leżących wówczas na terenie przedwojennej Polski. We wsi znajduje się zabytkowy kościół pw. św. MikołajaCzytaj dalej
ANDRZEJ SZMILICHOWSKI: Sprawy bolesne
Stare włoskie, bliżej mówiąc sycylijskie, przysłowie mówi, że świat jest trudny i okrutny, dlatego dziecko potrzebuje dwóch ojców: biologicznego i chrzestnego. Budzą się skojarzenia: No tak, Sycylia, mafia, camorra! Owszem, ale to tylko część jednegoCzytaj dalej
ANDRZEJ SZMILICHOWSKI: Czarno na białym
Historyczna renoma, głosząca szwedzką rzetelności i lojalności obywatela wobec państwa, legła w gruzach dawno temu. Szwedzi oszukują na potęgę, od deklaracji podatkowych poczynając, na jeżdżeniu metrem na gapę kończąc, i my obcokrajowcy mamy niestety wCzytaj dalej
WYWIADY: Swedish dreams
Nowa Gazeta Polska rozmawia z mieszkającą w Sztokholmie Daną Rechowicz. NGP: – Każdy z nas mieszkając poza Polską stara się w jakiś sposób określić – czy ty czujesz się emigrantką? DR: – Trudno powiedzieć, boCzytaj dalej
Droga wiodła przez Szwecję
Jan Nowak często powtarzał, że życiem jego rządziły przypadki. Szczęśliwe przypadki, dodawał. Był jednym z ludzi, którzy przyczynili się walnie do upadku komunizmu w Europie. Zdzisław Jeziorański znany światu jako Jan Nowak, zmarł w WarszawieCzytaj dalej
WYWIAD: To, co łączyło nas kiedyś, łączy nas i dzisiaj
Rozmowa z mieszkającym w Sztokholmie byłym działaczem Niezależnego Zrzeszenia Studentów, Maciejem Klichem, autorem książki “Niepokorny. Historia lat 1976-1989”. Z dużą przyjemnością przeczytałem Twoją książkę, mimo że znałem ją wcześniej we fragmentach. To opracowanie dokumentalne, aleCzytaj dalej
Ważny głos ze Szwecji
To, co się dzieje w Polsce, w przerażający sposób pokazuje, jak szybko można odebrać demokratyczne prawa, które uznaliśmy za coś oczywistego. Dlatego nie możemy przestać się oburzać. Jeśli demokracja w Polsce upadnie, upadnie też wielkaCzytaj dalej
