Czy Michał Siermiński jest komunistą? socjalistą? socjaldemokratą? (niepotrzebne skreślić). Te określenia są niestety równie nieaktualne i nieprawomocne co podział między prawicę i lewicę, z centrum w środku, a także dychotomia takich pojęć jak rewolucja iCzytaj dalej

Upadek komunizmu w Rosji nie zaowocował falą filmów rozrachunkowych, ambitnie rozliczających się z totalitarną przeszłością. Chyba nawet częściej ta problematyka ujawniała się w serialach telewizyjnych. Na organizowanych przez wiele lat  w Uppsali i Sztokholmie przeglądachCzytaj dalej

Te dwa kraje są rzadko lub nigdy nie prezentowane w repertuarze szwedzkich kin. Odziedziczona w Bułgarii tradycja religijno-komunistyczna stanowi tło dla kłopotów realizatora filmowych reklam z ojcem po pogrzebie matki, ex-aktorki, niegdyś rezygnującej z karieryCzytaj dalej

Po dwuletnim poście nadszedł czas na ucztę duchową. W pierwszy dzień kalendarzowej wiosny powrócił Salon Poezji. Zmieniły się tylko progi. Przykurzony art deco w Teatrze Ledermana przejął utrzymany w tradycyjnym stylu Teater Tre. Osoby upośledzoneCzytaj dalej

Pięć lat temu omawiałem na tych łamach (NGP 6/2017) inny film Asghara Farhadi – Komiwojażer – który podobnie jak jego arcydzieło ”Nader & Simin” (2011) podejmował pozornie błahe wydarzenia z kroniki wypadków, a te późniejCzytaj dalej

To był faktycznie trudny rok. Pandemia, śmierć ukochanej żony, intensywne życie i refleksje nad nim, czyli codzienność Andrzeja Szmilichowskiego. Przyjaciela i felietonisty Nieznanego Świata, kiedyś rockmana i wokalisty Rythm & Blues i Czerwono-Czarnych, a odCzytaj dalej

Pruderyjny czytelnik przeżyje szok. O ile w ogóle zdoła tę książkę przeczytać. I to nie tylko ze względu na to, że – jak reklamuje się sama autorka – jest to ”brutalna proza autobiograficzna”, ale także,Czytaj dalej

Złożone okupacyjne losy Piotra Zettingera, chemika, emigranta pomarcowego, zasłużonego w dziele przybliżenia publiczności szwedzkiej w ogóle a dziatwie szkolnej w szczególności, dziejów polskich Żydów w latach Zagłady, posłużyły jako źródło spektaklu ”Ani jednego dźwięku”, wystawionegoCzytaj dalej

Cofnijmy się o ponad 100 lat. Za najtrudniejszą wspinaczkę w Tatrach uznawano wówczas południową ścianę Zamarłej Turni. Ściana padła już w roku 1910, ale i później miał tam miejsce szereg tragicznych wypadków, także zespołów kobiecych. GdyCzytaj dalej

W roku 1969 ukazała się w Szwecji niewielka rozmiarami książka znanego dziennikarza Alvara Alsterdala pt. Antisemitism antisionism. Exemplet Polen. W zakresie tej samej tematyki uzupełniła ją 19 lat później obroniona w Uppsali na wydziale socjologiiCzytaj dalej

Jako “uczestnik” powstania warszawskiego należałem do tych cywili, którzy szukali schronienia w piwnicach. Miałem niespełna 9 lat. Słyszałem na zewnątrz jakieś strzały i wybuchy, raz chyba byli u nas w domu powstańcy i czegoś sięCzytaj dalej

Kiedyś dawno, w głębokim PRL-u, zaniepokojony nagłym brakiem na rynku szynki i in. delikatesów, poprosiłem o wyjaśnienie moją starszą siostrę, wówczas młodą komunistkę. Powiedziała: no bo przecież  my musimy się zbroić. Nieco dalej w tymCzytaj dalej

Rzadko widzimy w szwedzkich kinach filmy greckie. A teraz debiutant Christos Nikou (dedykuje swój film własnemu ojcu) wymyślił – w czasie i być może z inspiracji pandemią – inna epidemię: amnezji. To tylko jeden z objawówCzytaj dalej

Anna Winner (Anna Wiśniewska) – pisarka sztokholmska, mieszkająca ostatnio także w Lublinie – wydała właśnie w Polsce najnowszą swoją książkę Na rasę (2021). Podejmuje w niej stosunkowo mało znany temat dzieci polskich uprowadzonych w czasieCzytaj dalej

To był trudny rok. A nawet trudne dwa lata. Przynajmniej dla sporej części ludzi. Okazało się bowiem, że trzeba wiele rzeczy przedefiniować, oswoić się z nową rzeczywistością, odnaleźć w izolacji. Ale w książce Andrzeja SzmilichowskiegoCzytaj dalej

Wielu celebrytów dorabiało się przed Tyrmandem własnych Abecadeł i Alfabetów. Poczynając od Kisiela, poprzez Miłosza, Słonimskiego, po Urbana; kolejność alfabetyczna, ale też w pewnym stopniu gradacja. Większość z nich miała możliwość samodzielnego opracowania, a takżeCzytaj dalej

Moja znajomość z Andrzejem Szmilichowskim, a właściwie z jego twórczością – z esejami, poezją i powieściami – rozpoczęła się znacznie wcześniej, zanim poznałam samego pisarza. Z czasem prowadziłam parę jego wieczorów literackich, opublikowałam też naCzytaj dalej

Ciekawość i empatia to niemal zawsze właściwa recepta na dobrą książkę. I nie chodzi o to by za każdym razem być ”sympatycznym” dla bohaterów opowieści, ale o odnajdywanie w każdym z nich tego, co najbardziejCzytaj dalej

Czy już mamy (w Niemczech i EU) kryzys porównywalny do lat 1920-1933? Czy należy się obawiać dojścia do władzy neofaszystów? Nie ulega wątpliwości, że trzeba postulować kroki zmierzające do delegalizacji jakichkolwiek ruchów neototalitarnych, które wCzytaj dalej

Najbardziej później znanym oficerem sowieckiego wywiadu wojskowego GRU, mającym dostęp do tajnych materiałów o wymiarze strategicznym, był płk. Oleg Penkovskij (1919-63), współpracujący z brytyjskim wywiadem (MI6), zdemaskowany przez KGB, poddany śledztwu, torturom i stracony wCzytaj dalej

W Wydawnictwie ”Polihymnia” w Lublinie ukazała się nowa książka mieszkającej w Sztokholmie i (Lublinie) Anny Winner. ”Na Rasę” to autentyczna historia kobiety, która jako dziecko została zabrana z Polski w ramach programu Lebensborn i przeznaczonaCzytaj dalej

Społeczeństwo Stanów Zjednoczonych A.P. to był zawsze ”melting pot”, konglomerat różnych ras i i narodowości. Zrazu dominowali biali, czy nawet pewien ich odłam – WASP (White Anglo-Saxon Protestants), później wzmocnieni o białych Europejczyków: Irlandczyków, Włochów,Czytaj dalej

Miasto to skomplikowany organizm, który cały czas ewoluuje. Historia powstawania miast to nie tylko historia cywilizacji, ale także historia przemian ideologicznych i kulturowych. Struktura miasta ma swój sens i właśnie o tym pisze w swojejCzytaj dalej

Już drugi rok z rzędu Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie organizuje w formie cyfrowej transmisję (już 28-y) Przegląd Filmów Alpinistycznych im. Wandy Rutkiewicz (8-9 maja 2021). Pierwszego dnia przedstawiono obszerny blok tematyczny: K2. TaCzytaj dalej

Pisałem na tych łamach już dwa lata temu o nadmiarowej proporcji ras nie-białych w filmowych rolach, dotąd obsadzanych przez ”Europejczyków”. Nowy przykład tej tendencji to Franz Biberkopf, tragiczny bohater książki Alfreda Döblina (1929) i dwóchCzytaj dalej

To nowy tomik wierszy Barbary Kobos Kaminskiej, poetki od lat mieszkającej w Lund i wydającej swoje utwory w języku polskim i szwedzkim. Z treścią zbiorku ładnie współgra ilustracja zamieszczona na okładce: postać kobiety zmierzającej zeCzytaj dalej

Wydany ostatnio przez Wydawnictwo Polonica w Sztokholmie tomik poezji Jolanty Szutkiewicz „Mellan mörkret och ljuset” pozytywnie został przyjęty przez Czytelników i krytyków. Między innymi o tomiku tak pisze Monika Titor, dziennikarka Radia Szwedzkiego: Jolanta SzutkiewiczCzytaj dalej

Dwa równoczesne, cyfrowo dostępne przeglądy filmów naszych południowych sąsiadów to może ni mniej ni więcej uczta dla kinomanów w czasie zarazy. Tegoroczny, jubileuszowy, X-ty Festiwal Filmów Bałkańskich (12-24.4) nie po raz pierwszy pobudza do myśleniaCzytaj dalej

Szczęśliwym warto być za życia. Także docenianym, co jest jednym z warunków szczęścia, satysfakcji, zadowolenia z siebie. Nic z tego nie występuje po śmierci. A taki jest los wielu wybitnych ludzi. Najwybitniejszy przykład? Franz Kafka.Czytaj dalej

Osoba o narcystycznych skłonnościach nigdy się nie zmieni. Jeżeli jesteś w związku z taką osobą, tylko od ciebie zależy, czy wyzwolisz się od jej manipulacji. Kropka. Tak brzmi najprostsza konkluzja książki ”Genomskåda narcissisten”. Na czymCzytaj dalej

Mój stryj często powtarzał, że są ludzie, którzy uwielbiają opalać się w cieniu cudzej sławy. Balzak napisał, że upragniona sława jest prawie zawsze koronowaną nierządnicą. Myśli te przyszły mi do głowy po lekturze książki MartyCzytaj dalej

W którymś momencie życia zawsze przychodzi chęć rozliczenia się bądź podsumowania tego co doświadczyliśmy. Ktoś napisał, że każdy z nas obrasta w zdarzenia, których wspomnienie hamuje radość życia. Ale nie zawsze. Bywa też odwrotnie –Czytaj dalej

„Będzie to rodzaj autobiografii, wspomnienia jabłka, które nadal leży w cieniu jabłoni”, pisze autorka na wstępie swej książki, przygotowując niejako z góry jej odbiorcę na osobisty charakter tych wspomnień. Zwłaszcza podtytuł – czyli ja jakoCzytaj dalej