Tym razem będzie o kotach, a raczej o kocich śladach w moim literackim świecie. Skupię się tutaj na kilku tylko wybranych utworach, których lekturę szczególnie pamiętam i cenię – inaczej tekst ten nie miałby końca.Czytaj dalej
Kategori: Kultura
Nowa książka Wydawnictwa Polonica
Tym razem swoisty bedeker po Szwecji autorstwa Tadeusza Nowakowskiego. Książka ”Szwecja na weekend” zawiera teksty, które w większości były publikowane w ciągu ostatnich lat w Nowej Gazecie Polskiej. Hemester to pojęcie, które popularność zyskało wCzytaj dalej
Nie żyje Lars Viks. Wypadek, czy zamach?
W niedzielę w tragicznym wypadku samochodowym na autostradzie E4 koło Markardy zginął jeden z najbardziej kontrowersyjnych artystów szwedzkich Lars Vilks. Wraz z nim zginęło dwóch policjantów, którzy byli jego ochroną. Ciężko ucierpiał także kierowca ciężarówki,Czytaj dalej
Muzeum Władysława Syrokomli w Borejkowszczyźnie
Władysław Syrokomla (1823-1862) – prawdziwe nazwisko Ludwik Kondratowicz, pochodził z niezamożnej rodziny szlacheckiej. Jego rodzicami byli Aleksander Kajetan i Wiktoria Kondratowicz z domu Złotkowska. Przyszły poeta kształcił się w szkołach w Nieświeżu i Nowogródku (obecnieCzytaj dalej
ALICJA NOWACKA: 21. Nowe Horyzonty. Kino żywe
Między 12 a 22 sierpnia, po wymuszonej pandemią zeszłorocznej edycji niemal w pełni online, Międzynarodowy Festiwal Filmowy Nowe Horyzonty znów na 11 dni zamienił Wrocław w europejską stolicę kina. Była to wyjątkowa edycja w wyjątkowymCzytaj dalej
Rosjan nie widać, można napić się kawy
Jak współcześnie realizować pacyfistyczne hasło przekuwania mieczy na lemiesze możemy zobaczyć w podsztokholmskiej komunie Värmdö. A ja kolejny raz mam okazję polecić czytelnikom NGP nowe miejsce na kulturalno-turystycznej mapie Wielkiego Sztokholmu, warte kilkugodzinnej wycieczki zCzytaj dalej
Zmarł ”artysta wszechstronny” – Ryszard Antoniszczak
W Sztokholmie, w wieku 74 lat, zmarł Ryszard Antoniszczak, uzdolniony plastyk, reżyser filmów animowanych, pisarz, twórca międzynarodowego języka Atlango. W Szwecji mieszkał od 1981 roku. Był laureatem Nagrody Artystycznej POLONIKI 2015 przyznawanej przez Nową Gazetę Polską.Czytaj dalej
Parasolki w Sopocie
Słowo „parasolki” wywołuje wspomnienie popularnego kiedyś filmu Parasolki z Cherbourga. Może to melodia, wpleciona w story filmu owiała banalną historyjkę miłości i rozstania dwojga młodych ludzi, jakimś ckliwym-słodkim poczuciem smutku. Melodia prosta, powtarzająca swoje la-la-laa-lalala….Czytaj dalej
LEONARD NEUGER (1947-2021)
Zmarł Leonard Neuger. Wiedziałem, że chorował od dawna, ale taka wiadomość zawsze jest zaskoczeniem. Należał do intelektualnej czołówki polskiego Sztokholmu. Nie widziałem go od wielu lat, po tym jak będąc już na emeryturze przeniósł sięCzytaj dalej
ZYGMUNT BARCZYK: W Pracowni Dźwięków Doskonałych (fragment powieści)
Piotr, zdybany przez wspomnienia, włączył koncert japoński Keith Jarretta. Dźwięki muzyki zaprowadziły go do kolejnego miejsca ich spotkań. Znajomy perkusista, wyjeżdżając na muzyczne turnée do Skandynawii, zostawił im do użytku swoją mansardę z aparaturą nagłaśniającąCzytaj dalej
Doktor mający nadzieję (2)
Dzieło Zamenhofa jest podziwiane na całym świecie. Jedynie jemu udało się stworzyć język międzynarodowy, który przetrwał próbę czasu i ciągle rozwija się, a na bazie jego języka powstała społeczność i ruch, co jest zupełnie niespotykaneCzytaj dalej
Order Gwiazdy Polarnej dla Barbary Gawryluk
Polska pisarka, tłumaczka i dziennikarka – Barbara Gawryluk – odznaczona została przez JKM Karola XVI Gustawa, Króla Szwecji, Orderem Gwiazdy Polarnej (Nordstjärneorden) – informuje Ambasada Królestwa Szwecji w Warszawie. Za liczne zasługi na polu promowaniaCzytaj dalej
Adam Zagajewski – „Powiedz prawdę, do tego służysz”!
Niedawno wszystkich nas miłośników poezji poruszyła wiadomość o nieoczekiwanej śmierci Adama Zagajewskiego, nie tylko jednego z największych współczesnych poetów i prozaików, ale też jednego z najbardziej liczących się głosów wśród polskich intelektualistów. Poeta zmarł 21Czytaj dalej
ZAPISKI KRYTYCZNE: Film się zmienia
Zmieniał się zawsze. 1927- dźwięk, 1935-36 – taśma barwna, 1952-53 formaty szerokoekranowe, panoramiczne, szeroko-taśmowe (65-70 mm). Te ostatnie w obronie przed równoczesną ekspansją telewizji, odbierającej kinom widzów. Oferta dla przyciągnięcia ich z powrotem. W międzyczasieCzytaj dalej
Pić, czy nie pić?
To nie jest – wbrew pozorom – hamletowski dylemat. Wszystkie żywe organizmy na Ziemi muszą pić. W zasadzie wodę. Są trzy wyjątki wśród Ssaków. Wielbłąd pije mało, bo magazynuje w swoich garbach wodę. Sympatyczny MiśCzytaj dalej
Cachaito z Buena Vista
Ansambl kubański koncertujący pod hasłem Buena Vista Social Club to rzadki fenomen. Muzycy i śpiewacy występujący w klubach Hawany jeszcze przed nadejściem ery Fidela Castro, w latach jego dyktatury musieli zamilknąć. Po wielu latach, wyciągnięciCzytaj dalej
Prowincja i metropolia. Szkic o szwedzkiej sztuce współczesnej
Bardzo wyraźnym zjawiskiem w kulturze szwedzkiej jest dualizm: miasto – wieś, kultura – natura. Współczesna sztuka szwedzka kształtuję się w oparciu o przeobrażenie się z kraju rolniczego w przemysłowy. W 1917 roku Georg Paul wydajeCzytaj dalej
Aleksander Zorkrot. Człowiek z innego świata. Wspomnienie
Pracował nad nową książką. Miała być kolejną, pewnie ostatnią, po dziesięciu latach przerwy. Ale pisanie nie przychodziło mu lekko, zresztą było zawsze obwarowane bardzo rygorystycznym schematem twórczym – nie było tam miejsca na pośpiech. OstatniCzytaj dalej
Instytutu Polskiego droga do Kanossy
Mądry Polak po szkodzie? Niekoniecznie. Peregrynacje Instytutu Polskiego w Sztokholmie z jednej siedziby do drugiej, tłumaczone kiedyś bardzo zawile potrzebą przewietrzenia starej koncepcji bytu tejże instytucji, pokazują jak bezmyślna polityka przegrywa z finansową niepewnością.
O cywilizacji Doliny Indusu i etruskich tablicach nagrobnych
Z prof. Benonem Z. Szałkiem z Uniwersytetu Szczecińskiego (Wydział Nauk Społecznych, Instytut Nauk o Polityce i Bezpieczeństwie) rozmawia Leszek Wątróbski. Od lat publikuje Pan książki w języku angielskim, poświęcone badaniom nad pochodzeniem języków euroazjatyckich… JęzykamiCzytaj dalej
”Tabula rasa” Arvo Pärta
Jego oczy. Oczy Pantokratora z klasztoru Św. Katarzyny na wzgórzu Synaj. Nasze spojrzenia spotkały się na krótko w przejściu między ławkami kościoła Gustav Wasa w Sztokholmie, podczas festiwalu poświęconego jego muzyce. Twarz, broda, cała sylwetka,Czytaj dalej
Z baedekerem po Generalnym Gubernatorstwie A.D. 1943
Już w 1786 roku Johann Wolfgang Goethe skarżył się na natrętnych handlarzy oferujących w Wenecji tandetne suweniry. Sam jednak nie był wolny od pewnej słabości charakterystycznej dla typowej turystycznej stonki. Nie znano jeszcze wtedy selfie,Czytaj dalej
ZAPISKI KRYTYCZNE: Bergman + Bergman = Björkman
Mało kto w Skandynawii ma za sobą tak złożoną i wielostronną karierę jak krytyk, pisarz, tłumacz i reżyser filmowy Stig Björkman. Jako krytyk był m.in. długoletnim redaktorem naczelnym pisma Chaplin, opublikował kilka książek o szwedzkimCzytaj dalej
W oczekiwaniu na premierę
O Polskim Towarzystwie Teatralnym w Szwecji z EWĄ NORDIN rozmawia Jolanta Szutkiewicz. Znamy się od wielu lat. I Ty i ja interesujemy się teatrem. Teatr to Twoja pasja… Był rok 1992, kiedy udzielałam się intensywnieCzytaj dalej
ANDRZEJ OLKIEWICZ: Małoludki są na świecie
Czy to bajka, czy nie bajka, myślcie sobie, jak tam chcecie. A ja przecież wam powiadam: Krasnoludki są na świecie! Maria Konopnicka Wyruszyliśmy z Uppsali rankiem, Björn i ja. Mieliśmy przed sobą około 200 kmCzytaj dalej
ZAPISKI KRYTYCZNE: Gala Żuków
Trudno jest pisać o nagrodach przyznanych ubiegłorocznym szwedzkim filmom. Trudno, bo niemal żadnego z nich nie widziałem (pandemia!), a z nominowanych może dwa-trzy. Mogę co najwyżej się pokusić o scharakteryzowanie niektórych tendencji dotyczących filmów, nagródCzytaj dalej
Miasto i sens. Nowa książka Zygmunta Barczyka
Wreszcie jest. Oczekiwana książka Zygmunta Barczyka z rozważaniami o zmieniającej się tożsamości miasta. W książce ”Miasto i sens” o tej tożsamości Barczyk pisze zarówno na przykładzie miast wielkich i znanych, jak i mniej dotąd rozpoznanych.Czytaj dalej
MIĘDZY POLSKĄ A SZWECJĄ. Ujarzmianie materii
Między Polską a Szwecją. W takim stanie znajduje się wielu polskich emigrantów, zarówno starszej, jak i nowej emigracji. Często jest to stan zawieszenia, bo z czasem coraz trudniej określić do czego nam bliżej. Zwłaszcza, gdyCzytaj dalej
„Prowincja i metropolia”. Szkic o szwedzkiej sztuce współczesnej
Bardzo wyraźnym zjawiskiem w kulturze szwedzkiej jest dualizm: miasto – wieś, kultura – natura. Współczesna sztuka szwedzka kształtuję się w oparciu o przeobrażenie się z kraju rolniczego w przemysłowy. W 1917 roku Georg Paul wydajeCzytaj dalej
Kartagina i Berberowie
Tunezja to najbardziej zeuropeizowane państwo Maghrebu (Maroko, Algieria, Libia, Mauretania i Sahara Zachodnia), położone w Afryce Północnej nad Morzem Śródziemnym, graniczące z Algierią i Libią, znajdujące się – w latach 1881-1956 pod protektoratem Francji. TunezjaCzytaj dalej
ZYGMUNT BARCZYK: Kłącze imbiru i pokruszony krakers (2)
Lecimy luksusowym jetem: Cessna Citation Longtitude, prywatnym samolotem naszej korporacji. Grecja oglądana z kosmosu, acz nam dana na zdjęciu wyświetlonym na wielkim ekranie, przypomina w części lądowej kłącze imbiru, zaś archipelagi jawią się niczym pokruszonyCzytaj dalej
ZYGMUNT BARCZYK: Kłącze imbiru i pokruszony krakers (1)
Lecimy luksusowym jetem: Cessna Citation Longtitude, prywatnym samolotem naszej korporacji. Grecja oglądana z kosmosu, acz nam dana na zdjęciu wyświetlonym na wielkim ekranie, przypomina w części lądowej kłącze imbiru, zaś archipelagi jawią się niczym pokruszonyCzytaj dalej
Mikołaj z Miry – święty katolicki i prawosławny
W Polsce jest to okazja do wręczania małych prezentów. Dzieci znajdują rano w swoim łóżeczku długo oczekiwane upominki. Kim był naprawdę św. Mikołaj i czym się zasłużył dla najbliższych? Na to pytanie postaram się PaństwuCzytaj dalej
Polski Zorn. Stanisław Żołądź
Krajobrazy. Typowo szwedzkie. Zdumiewają dbałością o szczegóły. Malarstwo Stanisława Żołędzia przyciąga spojrzenie. Nie bez powodu uznawany jest za najznakomitszego akwarelistę w Szwecji. – Przyjechałem do Szwecji w 1978 roku. W Polsce, w Krakowie, studiowałem wCzytaj dalej
Butrint na liście światowego dziedzictwa UNESCO
Butrint (Butrinti) to starożytne miasto portowe i stanowisko archeologiczne – jedno z najciekawszych w rejonie Morza Adriatyckiego. Niewielka dziś osada położona jest w południowej Albanii przy granicy z Grecją, na wzgórzu z trzech stron oblanychCzytaj dalej
Spiskowa teoria plagiatów Romana Polańskiego
Chyba we wczesnych latach 1960. miałem okazję w Filmotece Narodowej (która wówczas zwała się Centralnym Archiwum Filmowym) na Puławskiej w Warszawie być obecny na projekcji krótkometrażowego filmu Franciszki i Stefana Themersonów “Przygoda człowieka poczciwego” (1937-38).Czytaj dalej
Polska nie ma żadnych praw do odnalezionej kolekcji. Koniec „afery Gurlitta”
Tylko co do jedenastu spośród 1,5 tysiąca obiektów z kolekcji niemieckiego marszanda Gurlitta są niejasności, jedynie pięć zostało z pewnością zrabowanych. Ta wiadomość jakoś nie przebiła się w polskich mediach. Właściwie trudno się dziwić, PolacyCzytaj dalej
Wiele twarzy języka polskiego
Już Mikołaj Rej zachęcał, aby w Polsce, gdzie chętnie stosowano łacinę, mówić po polsku a nie „gęgać”, bowiem Polacy nie gęsi, iż swój język mają. Ale nie przewidział, że język polski będzie mieć tak wieleCzytaj dalej
PODRÓŻE PO POLSCE: Pieniny
Zamek Pieniny, to dzisiaj występujące jedynie ruiny zamku położonego w górach Pieninach Właściwych. Zamek wspomniany, wybudowano po północnej stronie wierzchołka najwyższej góry, sytuując go kilkadziesiąt metrów poniżej szczytu. Południową ścianę góry, tworzy niedostępne urwisko oCzytaj dalej
Wiele twarzy języka polskiego
Już Mikołaj Rej zachęcał, aby w Polsce, gdzie chętnie stosowano łacinę, mówić po polsku a nie „gęgać”, bowiem Polacy nie gęsi, iż swój język mają. Ale nie przewidział, że język polski będzie mieć tak wieleCzytaj dalej
Góra Kalwaria koło Warszawy. Miasto wielu kultur
Do II wojny światowej w Górze Kalwarii istniała Główna Szkoła Straży Granicznej oraz stacjonował 1 Pułk Artylerii Najcięższej. Przed wojną Góra Kalwaria liczyła 7 tys. mieszkańców (dziś jest ich około 12 tys.) – w tymCzytaj dalej
Victoria śladami Jagiellonów
Niestrudzona w promowaniu polsko-szwedzkiej historii Victoria Enefors (laureatka Nagrody Polonii Szwedzkiej – Polka Roku 2019) w stroju Katarzyna Jagiellonki peregrynuje tym razem po Polsce. Odwiedziła już klasztor w Sulejowie, była w Piotrkowie Trybunalskim, gdzie zwiedzałaCzytaj dalej
Piękność twą widzę…
Czyli sztuka litewska pierwszej połowy XX wieku w Szczecinie – od Čiurlionisa do Kairiūkštisa* 4 września br. otwarto w Muzeum Narodowym w Szczecinie wystawę sztuki litewskiej pierwszej połowy XX wieku przygotowywaną we współpracy z MuzeumCzytaj dalej
Z gratulacjami!
Tegorocznym laureatem prestiżowej Prix d´ASSITEJ został profesor Stanisław Brzozowski z Wyższej Szkoły Teatralnej w Sztokholmie. To szwedzka nagroda teatralna za sztuki widowiskowe dla dzieci i młodzieży, ustanowiona przez szwedzką filię szwedzkiej organizacji teatralnej dla dzieciCzytaj dalej
Spotkania ze sztuką i kulturą na szlaku w Bieszczadach – w czasie pandemii
Rozmowa z Markiem Pantułą z Przemyśla, honorowym członkiem Towarzystwa Kultury Polskiej „Jasna Góra” w Tyraspolu (Naddniestrze) oraz prezesem Fundacji „Humana Mundi”* Wasza Fundacja pomaga od lat osobom niepełnosprawnym… Pomagamy głównie Polakom mieszkającym za wschodnimi granicamiCzytaj dalej