Zdarza się czasem na emigracji, że zejdzie się kilku Poznaniaków i zaczynają sobie przypominać osobliwości rodzimej gwary. Pamiętam taki wieczór przy kominku, na którym niezawodną pamięcią językową popisywali się nie tylko rodowici Wielkopolanie, ale iCzytaj dalej
Spotkanie emerytów
Przyjęcie zaczęło się pechowo. Na godzinę przed spotkaniem zadzwonił jeden z zaproszonych gości meldując, że nie przyjdzie, o czym podobno wiedział już od trzech dni. Podejrzewałam, że w międzyczasie dostał towarzysko ciekawszą propozycję. Usunęłam jednoCzytaj dalej
Doskonały warsztat
3 października 2010 roku w Lund zmarł wybitny szwedzki malarz polskiego pochodzenia Tadeusz Filipek. Tadeusz Filipek urodził się w 1957 roku w Puławach. Swoją edukację artystyczną rozpoczął w słynnym Liceum Plastycznym w Nałęczowie. W rokuCzytaj dalej
Gender, pedały i sprzątaczki, czyli frustracje Dany Platter
Kabaret to nie tylko aktorskie gestykulacje, ale przede wszystkim słowa – a raczej gra słów. Tego niestety zabrakło w ”Kabarecie linoskoczka”, który zaprezentowało nam Polskie Towarzystwo Teatralne w Szwecji. Sztokholmska publiczność śmiała się tylko wtedy,Czytaj dalej
Życie warte skopiowania
Krystyna Lange, artystka malarka, profesjonalna kopistka wśród licznej rzeszy przyjaciół, znajomych i wielbicieli nazywana była Ciocią Krysią. Nawet znajomi Szwedzi też tak ją nazywali. Ciocia Krysia ,była zawsze elegancką damą, w jasnej sukience z białymCzytaj dalej
Szwedzkie zapiski
To cenny dokument. I unikalny. Bogato ilustrowany jest niezwykłym świadectwem młodego wówczas Polaka, który zaraz po zakończeniu wojny trafił do Szwecji. „Wspomnienia i zeszyty szwedzkie” Aleksandra Kaszuby opisują wydarzenia, które miały miejsce 65 lat temu.Czytaj dalej
Dym z komina sąsiada
Gdy nadchodzi święto Midsommar, rodzi się ruch wyglądający na pospolite ruszenie. Szwedzi znikają z miast, zanurzają się swoje lasy, stawiają na polanach umajone słupy w kształcie litery „T”, poczem trzymając się za ręce tańczą wokółCzytaj dalej
Talent widzenia
Istnieją poeci, którym można odebrać wszystko. Spróbujcie Poświatowskiej odebrać miłość. To obsesje tworzą poetów – tak pisał kiedyś o poezji Haliny Poświatowskiej Jerzy Kwiatkowski. Przypomniały mi się te słowa, gdy wziąłem do ręki debiutancki tomikCzytaj dalej
Tam, gdzie przeszłość spotyka się z przyszłością
W ostatnich dziesięcioleciach w utworach literackich, filmach i grach komputerowych pojawiają się często motywy wojenne, a wśród nich także okultyzm III Rzeszy, jej astrologia i neopogańska mitologia z bogato rozbudowanym systemem znaków, symboli i zachowań.Czytaj dalej
W najnowszym numerze NGP
Co by było w polskiej muzyce, gdyby Bernolakowie zostali w Polsce? Trudno to dziś oceniać. Mogli wiele zmienić, bo z ich doświadczeniem muzycznym polska muzyka mogła znaleźć się na światowych listach przebojów. Wiesław i jegoCzytaj dalej
To była najlepsza wirtuozeria
WIESŁAW BERNOLAK obchodził niedawno swoje 82. urodziny. Jego imię i nazwisko napisałem dużymi literami przez szacunek dla prawdziwej gwiazdy polskiego big beatu, człowieka obdarzonego niezwykłym talentem muzycznym, którego na początku lat 70-tych niesprzyjające wiatry wCzytaj dalej
TERESA URBAN: Kraj kwitnącej wiśni
Japonia długo była na liście krajów, które pragnęliśmy odwiedzić. Zajęło jednak dużo czasu, by to marzenie urzeczywistnić. Przez wiele lat Japonia przeżywała okres ekonomicznego rozkwitu i należała do jednego z najdroższych dla turystów krajów. PotemCzytaj dalej
NOWE! Zapraszamy do naszego antykwariatu
Wydania przedwojenne, emigracyjne, bibliofilskie. Zapraszamy do naszego Antykwariatu! „Wynalazek druku jest największym wydarzeniem w historii. To matka rewolucji. (…) Pod postacią drukowanego słowa myśl ludzka jest bardziej niż kiedykolwiek niezniszczalna; jest lotna, nieuchwytna, wieczna” – pisałCzytaj dalej
Grodkowice. Krakowska wieś
Grodkowice, to niewielka wieś położona w województwie małopolskim w powiecie wielickim. Pod względem geograficznym, wieś ta usytuowana jest na Podgórzu Bocheńskim. Jako ciekawostkę należy podkreślić, iż w roku 2021 mieszkały w tej wiosce jedynie 444Czytaj dalej
Jubileuszowy Festiwal
30-ty z kolei, zatem jubileuszowy, festiwal im. Wandy Rutkiewicz, nie zaimponował specjalnie uroczystą aurą, należną jubilatowi. Zwyczajowy, skromny lecz drukowany i ilustrowany program zastąpiono (już kilka lat wcześniej) wydrukiem z komputera na 1 stronę A4,Czytaj dalej
Przygody parkingowe, czyli strach się bać
Kilka dni temu byłem w pięknej miejscowości turystycznej Björnrike w szwedzkich górach. Wczeżniej w telewizji oglądałem program o znakomitej pizzerii, która znajduje się właśnie w tej miejscowości. Samochodem podjechałem niemal pod same drzwi restauracji naCzytaj dalej
FENOMEN WIOSKI KRAKÓW (1): Wielkie małe miasto
To, co decyduje o jego historycznej randze, w dużej części dotyczy ”wioski” Kraków, niewielkiego terenu w obrębie Starego Miasta. Wszędzie blisko, dowolny adres jest do osiągnięcia na odległość spaceru. Łatwo potrącić a i zapoznać człowiekaCzytaj dalej
Prezes zjada własny ogon
10 listopada, w wigilię Święta Niepodległości Jarosław Kaczyński wychynął z wnętrz domu na Żoliborzu, w którym lizał powyborcze rany (kot chyba mu też lizał) i wziął udział w nie wiadomo której miesięcznicy smoleńskiej. O rany!Czytaj dalej
Zamek Rogowiec. Hornschloss
Zamek Rogowiec dzisiaj będący już w ruinie, usytuowany jest w północnej części Gór Suchych w Sudetach na Dolnym Śląsku. Zamek Rogowiec wybudowano pod koniec trzynastego stulecia. Usytuowany jest on na skalnym stromym wzniesieniu. Jego budulcemCzytaj dalej
Ćwiczenie z cierpliwości
A co będzie, gdy Morawieckiemu uda się przekupić kilkunastu posłów PSL i będzie miał wystarczającą ilość głosów, by stworzyć rząd? Wiem, że to pytanie retoryczne i raczej matematyka powyborcza jest dość jasna, ale wcale bymCzytaj dalej
Dobra inicjatywa
W małej miejscowości na południu Szwecji, w Emmaboda (Kalmar län) grupa Polaków skupiona w Stowarzyszeniu ”Polskie w Szwecji” uruchomiła pierwszą w tym regionie Szwecji biblioteczkę polską. Biblioteczka działa na zasadzie bookcrossingu. To znaczy polega to naCzytaj dalej
ZYGMUNT BARCZYK: Kraków, czyli miasto jest opowieścią
Historia szczodrze przydzielała temu miastu kolejne funkcje i zadania: stołeczności dzielnicy książęcej i stołeczności państwa, skrzyżowania kupieckich szlaków i rolę handlowej Mekki, ośrodka nauki i siedziby szeroko promieniującego uniwersytetu, miejsca świętych relikwii i najsilniejszego polskiegoCzytaj dalej
Gustaw Armfelt: dyplomata szwedzki, żarliwy katolik, przyjaciel Polski
”Był wybitną postacią, związaną z Polską i problematyką katolicką, postacią obok której nie można było przejść obojętnie” – pisał Bożysław Kurowski w artykule ”Polonia szwedzka w kościele katolickim” (Studia Polonijne, Lublin 1984). Dyplomata szwedzki, GustawCzytaj dalej
Karygodne działania Prezydenta
Przyglądając się prezentowanym publicznie umiejętnościom obozu (nadal) rządzącego, można znane nam z podstawówki cztery działania arytmetyczne ograniczyć do dwóch. Wiemy, że przedstawiciele tego ugrupowania, w tym obecny prezydent, to wybitni specjaliści od dzielenia. To nie nowość.Czytaj dalej
W nowym numerze NGP
”Historia szczodrze przydzielała temu miastu kolejne funkcje i zadania: stołeczności dzielnicy książęcej i stołeczności państwa, skrzyżowania kupieckich szlaków i rolę handlowej Mekki, ośrodka nauki i siedziby szeroko promieniującego uniwersytetu, miejsca świętych relikwii i najsilniejszego polskiegoCzytaj dalej
ANDRZEJ SZMILICHOWSKI: Na górce
Nad ranem, po pierwszej względnie przespanej covidowej nocy, doznałem twórczego wniebowstąpienia: Cała tajemnica pisarza polega na prostej prawdzie: czego nie potrafisz opowiedzieć, opisz. Siądź, zacznij pisać, a po pewnym czasie nadejdzie (nie zawsze i nieCzytaj dalej
Porządkowanie Johnssona
Drugie, rozszerzone i uaktualnione wydanie ”Historii Polski” Petera Johnssona robi na pierwszy rzut oka imponujące wrażenie. Takie samo musiało zresztą sprawiać i pierwsze, wcześniejsze o zaledwie cztery lata. Autor, szwedzki dziennikarz, wieloletni korespondent pism codziennychCzytaj dalej
GRUNT TO PRUND (prąd)
Pamiętam to powiedzenie z czasów dzieciństwa. Dzisiaj jest znowu aktualne, zwłaszcza w Szwecji w 2023 roku. Szwecja, jeśli chodzi o klimat, leży w miejscu niezbyt faworyzowanym przez Boga. Jak szczęście dopisze, to mamy piękne dwaCzytaj dalej
Andrzej Duda się zastanawia, czyli czy można być głupszym niż konstytucja przewiduje?
26 października prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda stwierdził w długo oczekiwanym przez Polaków przemówieniu, że ze względu na „nową sytuację” powyborczą musi się zastanowić nad wyznaczeniem osoby, która otrzyma misję tworzenia rządu… Mówiąc o nowejCzytaj dalej
TADEUSZ URBAŃSKI: Oswajanie pożegnań
Idąc przez życie, wszyscy gromadzimy wokół siebie rozmaite rzeczy, potrzebne i niepotrzebne, meble, samochody, książki. Otaczamy się przedmiotami przypadkowymi bądź coś kolekcjonujemy: znaczki, monety itp. Jednak są w naszych domach szczególne zbiory przedmiotów, które świadcząCzytaj dalej
Szwedka z polskim sercem
Jest w Sztokholmie cmentarz, w dzielnicy Solna, a na nim wydzielona część katolicka. Jest w tej części zwykła tablica nagrobna, a na niej napis: Elna Gistedt-Kiltynowicz. Mało kto wie, że spoczywa tu primadonna Operetki WarszawskiejCzytaj dalej
ANNA WINNER: Martin, syn Ryszarda Antoniusa
Marcin Antoniszczak, a raczej Martin Antonius (bo tak podpisuje swoje prace) wielokrotnie wystawiał swoje malarstwo w Galerii Lyktan w Skogås, podmiejskiej części Sztokholmu. Zapamiętałam go z tego okresu jako siedzącego na inwalidzkim wózku drobnego chłopakaCzytaj dalej
Bydlin. Małopolska wieś
Bydlin jest to małopolska wieś, położona w gminie Klucze. Uzyskał on w okresie wieków średnich swoją lokacje miejską, w roku 1404. Miasto to jednak zostało dotkliwie zniszczone a następnie zdegradowane z powrotem do miana wioski,Czytaj dalej
ZYGMUNT BARCZYK: Fragment większej całości Szmilichowskiego
Lubię czytać Andrzeja Szmilichowskiego. Jego nasłuch świata, to jak penetruje to co nieoczywiste, jest mi bliskie. Podziwiam go za to, że z intelektualnym samozaparciem drąży glebę znaczeń, czujny przy tym by nie dać się złapaćCzytaj dalej
Ingrid Nycz (1936-2023). In memoriam
Dnia 12 sierpnia 2023 roku, po długiej chorobie, zmarła moja małżonka Ingrid Nycz, kolejna osoba z byłych działaczy Komitetu Solidarności z Polską w Södertälje. Ingrid ukończyła studia w Umeå na wydziale gastronomii. W 1959 rokuCzytaj dalej
Jak broniłem czci i honoru królów, książąt, hetmanów, generałów i kompozytorów
Wszystko zaczęło się 60 lat temu. Odwiedzając po raz pierwszy Wiedeń zamówiłem wielogodzinny sightseeing włącznie z tamtejszym Wersalem zwanym Schönbrunn. Ale już przy zwiedzaniu jakiejś katedry czy pałacu dowiedziałem się od przewodnika (-czki, płci nieCzytaj dalej
25 lat Nowej Gazety Polskiej
11 października 2023 roku minęło dokładnie 25 lat od chwili, gdy ukazał się pierwszy numer Nowej Gazety Polskiej. Żadne polskie pismo w Szwecji nie ukazywało się tak długo regularnie – co dwa tygodnie, jak właśnieCzytaj dalej
26 LISTOPADA: Prelekcja prof. Doroty Religi
Polski Związek Medyczny w Szwecji, we współpracy z Towarzystwem Polaków ”Ogniwo”, zaprasza na spotkanie o tematyce medycznej, w lokalu ”Ogniwa”, Sysslomansgatan 8, T-Fridhemsplan. W niedzielę 26 listopada o godzinie 14:00. Prelekcja, kierującą katedrą gerontologii w Karolinska, profesor Doroty Religi ”Przejmij kontrolę nad swoimCzytaj dalej
Najbrzydsze miejsce na świecie
Wyspy Zielonego Przylądka były dla nas długo terra incognita. Turystyka rozwijała się tam opornie, głównie na skutek braku wody pitnej. W końcu zainwestowano w odsalanie wody morskiej. Pierwszą wyspą jaką odwiedziliśmy było Sa͂o Vincente. DzieńCzytaj dalej
Dokąd zmierzasz polszczyzno w dzisiejszej Szwecji?…
Wiele lat temu, w istniejącym wtedy polskojęzycznym i wychodzącym w Sztokholmie biuletynie Relacje, opublikowałam tekst pt. „Język za darmo?…”. Podkreślałam tam zalety zadbania o dwujęzyczność u młodej, urodzonej już w Szwecji, lub przybyłej wraz zCzytaj dalej
28 PAŹDZIERNIKA: Wernisaż Danki Jaworskiej
W sobotę 28 października zapraszamy do Galleri Agardh & Tornvall, Sibyllegatan 65, Sztokholm. DANKA JAWORSKA Wernisaż wystawy REUNION rozpoczyna się o godz 13 i trwa do godz 16. GALLERI AGHARDH & TORNVALL Sibyllegatan 65 STOCKHOLM
Nowy numer NGP
”Po 8 latach dewastacji demokracji w Polsce i rządach Prawa i Sprawiedliwości, zjednoczona prawica musi oddać rządy demokratycznej opozycji. To wiadomość bardzo dobra, ale październikowe wybory pokazały także, że nadal ponad 40% Polaków gotowa jestCzytaj dalej
Dobre zdjęcie to nie tylko pstryk i już
Tak łatwo jak dzisiaj nigdy wcześniej się nie fotografowało. Dzięki postępowi technicznemu w tej dziedzinie zdjęcia można pstrykać do woli i – co najważniejsze – zdjęcia nic nie kosztują. Niemal natychmiast możemy umieszczać je wCzytaj dalej
Zwycięstwo, ale nie nokaut
Po 8 latach dewastacji demokracji w Polsce i rządach Prawa i Sprawiedliwości, zjednoczona prawica musi oddać rządy demokratycznej opozycji. To wiadomość bardzo dobra, ale październikowe wybory pokazały także, że nadal ponad 40% Polaków gotowa jestCzytaj dalej
Jak Szwedzi bydgoski zamek zniszczyli
Zamek bydgoski różne przechodził losu koleje. Pierwotnie stare grodziszcze nad Brdą, bronione niedostępnymi moczarami z jednej a wałem i ostrokołami z drugiej strony, podobnie jak trzy grody kraińskie wzdłuż Noteci położone Nakło, Czarnków i UjścieCzytaj dalej
