Rzuców, to niewielka wioska położona w województwie mazowieckim w powiecie przysuskim. Przez tę miejscowość przebiega droga wojewódzka numer 727. Miejscowość ta, ściśle związana jest ze zwyczajami kultywowanymi przez ludy pasterskie stanowiące pierwszych mieszkańców wioski.

Historia Rzucowa sięga XII stulecia. Wówczas to w rejonie przysiółka Górka – Andrzejów założono graniczną strażnicę, która należała do kasztelanii żarnowskiej. Pozostałością umocnień systemu obronnego, było znajdujące się tutaj stare grodzisko. Grodzisko to, z zachowanymi do dziś ziemnymi wałami, położone jest nad niewielkim strumieniem wpadającym do rzeki Jabłonicy.

Dlaczego Rzuców jest Rzucowem

Nazwa tej miejscowości bierze swój początek od tradycji i szeregu zwyczajów, które kultywowały ludy pasterskie mieszkające we wspomnianej wsi. Wróżyli sobie oni z rzucanych kamieni. Gdy jakiś rzucony kamień poleciał daleko, wówczas wróżba ta należała do pomyślnych. Gdy zaś kamień po rzuceniu nie miał długiej drogi, wróżba ta nie była dobra.

W rękach Czapleńców

W XIV stuleciu cały istniejący tu majątek, był własnością rodziny Czapleńców. Rodzina ta miała swój dwór drewniany zwyczajowo zwany „domem na Czapleńcu”. W ciągu wieków majątek rzucowski miał różnych właścicieli. W XVII wieku Rzuców należał do rodziny Leszczyńskich, a następnie do Odrowążów. Pod koniec XVIII wieku, Rzuców znajdował się w ręku rodziny Świętosławskich. Świętosławscy po raz pierwszy w tej okolicy wprowadzili na swoje gospodarstwo maszyny rolnicze. Uchodzili oni zatem za wielkich gospodarzy i nowatorów rolniczych.

Pionier przemysłu metalurgicznego

W 1837 roku, majątek Rzuców kupił Wojciech Krygier. Był on prekursorem przemysłu metalurgicznego. On to przystąpił do rozbudowy istniejących w Rzucowie fabryk. Wybudował dodatkowo walcownię blachy, drutarnię, a także gwoździarnię, która była pierwszą na terenie Królestwa Polskiego. Jako pierwszy Polak Wojciech Krygier zaprojektował i zbudował piece pudlarskie. Piec ten był typowym piecem hutniczym, potrzebnym do pudlingowania surówki. W tym czasie produkowano tu rocznie 567 ton surówki oraz 648 ton żelaza. W roku 1856 wielki rzucowski piec został przebudowany przez syna pana Wojciecha, Andrzeja. Walcownia w roku 1860 zatrudniała 133 robotników. Zakład posiadał 3 maszyny parowe, 7 kół wodnych, a jego roczna produkcja wynosiła 1500 ton wyrobów metalurgicznych.

W rękach pana Adama

Około roku 1864, właścicielem Rzucowa był Adam Mokiejewski, który w roku 1905 wybudował istniejący do dziś modrzewiowy dwór. Majątek odziedziczył w sukcesji jego syn Witold, twórca kompleksu stawów rybnych, zwanych sadzawkami. Witold Mokiejewski był wielkim polskim patriotą. Za pomoc Żydom i polskim partyzantom został osadzony w obozie koncentracyjnym w Dachau, gdzie zginął. Po jego śmierci majątkiem zarządzała jego żona Wanda. W 1948 roku, modrzewiowy dwór wraz z majątkiem ziemskim upaństwowiono.

Fabryka

Fabryka w Rzucowie na przestrzeni lat wielokrotnie zmieniała nazwę, lecz zawsze była ona głównym miejscem zatrudnienia dla mieszkańców Rzucowa.

Grodzisko w Rzucowie

Grodzisko to, jest pozostałością osady obronnej w postaci kolistego wzniesienia, z zachowanymi śladami wałów drewniano-ziemnych. Grody do jakich należało grodzisko rzucowskie, budowane były w dwóch okresach w epoce brązu i żelaza. Dawni ich mieszkańcy zajmowali się hodowlą kóz i wybieraniem piasku z pól. Grodziska te wyróżniały się w całym terenie, posiadając formę wałów lub nasypu w postaci stożka. Grodzisko rzucowskie, wyróżnia się specyficzną florą, występującą w postaci reliktów dawnych upraw.

Ewa Michałowska-Walkiewicz