Krzesławice to obszar Krakowa, wchodzący w skład jednej z dzielnic miasta. Jest to stara dawna wieś, usytuowana nad rzeką Dłubnią.

Nazwa Krzesławic wywodzi się od imienia mieszkającego tam bogatego Krzesława i jego potomków. Zapiski kronikarskie odnotowują w 1232 roku, pierwotną nazwę Krzesławic jako „Creslauiz”. W 1288 roku, wieś ta nazywała się już „Creszlavici”. Krzesławice prawdopodobnie były już osadą 2 tysiące lat p.n.e. Podczas budowy Kombinatu Metalurgicznego Huty im. Lenina oraz Nowej Huty na terenie ówczesnych Krzesławic przeprowadzane były na tym terenie badania archeologiczne.

Pierwsze notki o Krzesławicach pochodzą już z XII wieku.

Trzynaste stulecie

W 1228 roku wieś należała do rycerza Budzisława (Bugivoya, Bożywoja) z rodu Odrowążów. On to przekazał ją do probostwa miechowskich Bożogrobców, którzy posiadali tę wieś do XVII wieku.

Czternaste stulecie

W 1309 roku wieś została ponownie darowana klasztorowi Bożogrobowców w Miechowie. Tym razem darczyńcą był Władysław Łokietek. W 1360 roku wieś Krzesławice należała już do szpitala św. Jadwigi w Stradomiu. Potem Krzesławice ponownie stały się własnością Braci Bożogrobców. Również w pewnych okresach Krzesławice należały do klasztoru Ojców Cystersów w Mogile.

Piętnaste stulecie

W XV wieku wspomniana wieś wzbogaciła się o karczmę i młyn. W drugiej połowie XVIII wieku Krzesławice były własnością Akademii Krakowskiej. Liczyły one wówczas 340 mieszkańców, a znajdowało się tu 45 domów, młyn, dwór i dwie karczmy.

Druga połowa osiemnastego wieku

Natomiast od 1788 roku dobra krzesławickie należały do Hugona Kołłątaja. Znajdował się tutaj dwór, zabudowania gospodarcze, a także duży ogród. Tutaj przez lata mieszkała również jego matka. Po trzecim rozbiorze Polski, gdy Kołłątaj przebywał w więzieniu w Ołomuńcu, Krzesławice zostały skonfiskowane i oddane w dzierżawę. Od 1822 roku właścicielem Krzesławic był krakowski bankier Jan Kanty Kirchmayer. Po jego śmierci wdowa po nim Aniela, nabyła prawa do wspomnianej wsi. W drugiej połowie XIX wieku na terenie Krzesławic znajdowało się 55 domów zamieszkanych przez około 460 mieszkańców. Ponadto znajdował się tu dwór, młyn i stawy.

W rękach wielkiego malarza

W 1876 roku Krzesławice zakupił Jan Matejko. Po jego śmierci, która nastąpiła w 1893 roku Krzesławice przeszły na własność jego syna Tadeusza. Wkrótce sprzedał on Krzesławice rodzinie Burzyńskich, którzy przez lata prowadzili tu gospodarkę rolną. Ostatecznie w drugiej połowie minionego stulecia, dworek chylił się ku ruinie, przekazała go więc pani Anna Burzyńska Towarzystwu Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie, ze szczególnym życzeniem, aby dworek ten nigdy nie stracił swego historycznego charakteru, przypominając zawsze postacie Kołłątaja i Matejki.

Ewa Michałowska-Walkiewicz