Ze stratą dla polskiej muzyki rozrywkowej, z korzyścią dla sztokholmskiej architektury. Laureat Nagrody Polaka Roku w Szwecji w roku 2013 ma w swoim życiorysie niezwykłą przygodę z jednym z najbardziej znanych polskich zespołów muzycznych lat 60-tych: „Chochołami”. Młody gitarzysta z kultowej „Wojny domowej” to Aleksander Wołodarski.
Początek tej historii to lata 60-te. Znany już wówczas perkusista Tomek Butoftt, Andrzej Turski (obecnie dziennikarz radiowy i telewizyjny), Paweł Brodowski i jeden z najlepszych do dzisiaj gitarzystów w historii polskiej muzyki – Tomasz Jaskiewicz, zaczynają poważne muzykowanie. I to w czasach gdy muzyka typu Big-Beat była jeszcze prawie nie-znana w Polsce. W harcerskim klubie „Sezam” na Mokotowie w Warszawie powstaje wówczas kultowy zespół, który stanie się jednym z najważniejszych wydarzeń w polskiej muzyce: „Chochoły”. Do zespołu dołącza Michał – syn byłego premiera Osóbki-Morawskiego, potem także Jan Goethel i Tomek Jaskiewicz. Na basówkę namawiają znanego już w „Sezamie” Pawła Brodowskiego.
Początkowo „Chochoły” grały repertuar zespołów The Shadows i The Ventures. Już w czerwcu 1964 roku zespół bierze udział w II Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu, gdzie ich dwie kompozycje: “Twist z Białą Damą” i “Grażyna” zdobywają na ówczesne czasy niesamowitą popularność. Zespół zaczyna grać nie tylko utwory instrumentalne – na estradzie pojawiają się soliści: Mila Cylwik, Piotr Miks i – dobrze znany ze Szwecji – Masio Kwiek. Tworzy się również profesjonalny chórek w składzie Anna i Barbara Rusek, Jerzy Cieślański i Bohdan Grzymała-Siedlecki. Zespół akompaniuje również Krystynie Konarskiej i Randii. Wkrótce zasilają ich nowi wokaliście: Janusz Godlewski ze znanej grupy Tajfuny i Wojtek Gąssowski z znanego nam również ze Szwecji, zespołu Mirka Wójcika. W 1965 roku do „Chochołów” dołącza Marian Zimiński i z formacji „Impulsy”… gitarzysta Aleksander Wołodarski, którego późniejsza kariera zawodowa potoczyła się zupełnie inaczej.
Od tego czasu „Chochoły” działają pod patronatem Związku Studentów Polskich, występują w warszawskiej Stodole, a w swoim repertuarze mają utwory The Rolling Stones i The Artwoods. Z wielkim sukcesem „Chochoły” akompaniowały „Filipinkom” i Rene Glaneau. Zespół wystąpił również w serialu “Wojna Domowa” i przy nagraniu muzyki do filmu „Marysia i Napoleon”. Wspólne trasy koncertowe z Niebiesko-Czarnymi pomagały zdobyć im olbrzymią młodzieżową publiczność. Ta sława niosła pewne ryzyko – część muzyków zwerbowana została przez Czesława Niemena i rozpoczęła współpracę z zespołem „Akwarele”. „Chochoły” definitywnie zakończyła działalność pod koniec 1966 roku.
O tej mało znanej przygodzie z muzyką laureata Nagrody Polonii Szwedzkiej – znanego architekta Aleksandra Wołodarskiego – dowiedziałem się z opowiadań mojego przyjaciela Marka Gaszyńskiego, z którym wspólnie w roku 2006 zorganizowaliśmy w Konsulacie w Sztokholmie spotkanie z muzykami – jak się dzisiaj mówi: “tamtej epoki”. Wspominaliśmy wówczas dawne czasy, dawne klimaty i tę niezapomnianą muzę.
Marek Lewandowski