Pałac ten, został wybudowany w 1863 roku. Pierwsza historyczna wzmianka o wsi Łebunia, pochodzi z roku 1400. Łebunia przez wiele stuleci tworzyła wraz z Cewicami i Maszewem szereg dóbr szlacheckich, należących do rodu von Grelle.
Z lat 141 oraz z 1412
Kolejne zapiski historyczne o wspomnianym majątku, pochodzą z 1410 i 1412 roku. Wtedy to jeden z przedstawicieli rodu von Grelle, został sądownie zobowiązany do uiszczenia należności płatniczych na rzecz Jana Stepkowa z Lęborka. Ceslo von Grelle, który z biegiem lat zwany był potocznie przez mieszkających tam Polaków „Grzela”, jako przedstawiciel ziemi lęborskiej podpisał w 1440 roku kwidzyński akt przystąpienia do antyniemieckiego związku miast i ziem pomorskich. Dziesięć lat później Grzela otrzymał w nadaniu Łebunię, Cewice i Maszewo. Jak zatem widać, ród Grzelów dzierżawił Łebunię aż do lat 30-tych XIX stulecia, jako jedyny sukcesorski pan tych ziem. Grzela jako znaczący na tym terenie właściciel ziemski, wybudował tu piękny pałac.
Właściciele Łebuni
W kolejnych latach właściciele Łebuni często się zmieniali, a byli to na przykład Sarbscy i von Grumbkowie. W 1784 roku, w skład majątku łebuńskiego wchodziły dwa folwarki: Łubunia i Łebuński Bór. Wskutek przebudowy pałacu przez nowych właścicieli, budynek ten stopniowo zyskał neoklasycystyczny wygląd. W 1905 roku Robert Sinner, radca handlowy z Karlsruhe, zakupił majątki Maszewo, Łebunię z tutejszym pałacem oraz Cewice. Z biegiem czasu, terenami tymi miał zarządzać mąż jego córki Luise, Gustav Rodecker von Rotteck.
Kształt prostokąta
Posiadłość pałacowa posiada kształt zbliżony do prostokąta, o wydłużonej osi na północny-zachód oraz na południowy-wschód. Jego powierzchnia całkowita wynosiła 3,5 hektara. Granice założenia majątku tego wyznaczają: od wschodu szosa Lębork – Kartuzy, zaś od południa droga łącząca Łebunię z Cewicami. W kompozycji przestrzennej wyróżnić można: część północną, czyli tak zwaną gospodarczą oraz południową, która zwyczajowo zwie się ogrodową. Główny wjazd na teren pałacowy usytuowany jest po stronie wschodniej. Jest tutaj też dobrze zachowana, historyczna brama posiadająca słupy ceglane.
Specyficzna bryła architektoniczna
Pałac ten posiada specyficzną bryłę budowlaną, wykazującą liczne formy przebudowy oraz rozbudowy jakie miały miejsce w odniesieniu do jego pierwotypu. W całości jest on solidnie podpiwniczony. Ta część piwniczna, wykonana jest z kamienia. Zaś jego ściany wzniesione zostały z cegły otynkowanej i zdobionej specjalnym boniowaniem. W XIX stuleciu, do bryły pałacowej dobudowano od strony zachodniej dwuosiową, a co najważniejsze piętrową część, która została pokryta czterospadowym dachem polskim. Część ta wyróżnia się pięknym obramowaniami i zwieńczonymi łukowo oknami.
Kolejna część dobudowy
W czasie rozbudowy pałacu, dobudowano kolejną jego część. Jest ona węższa od zasadniczego korpusu, lecz ma podobną elewację frontową. Posiada ta „dobudowa” jedną kondygnację zasadniczą i poddasze użytkowe, doświetlone lukarnami w pięknym mansardowym dachu. Od strony podwórza pałac ten posiada wejście na klatkę schodową z poziomu przyziemia. Klatka ta oświetlona jest łukowato, oknem nad wejściem. Elewacja zachodnia podzielona została pięcioma oknami tworząc tak zwaną rozetę przestrzenną.
Drzewostan
Rozmieszczony na obrzeżach parkowych drzewostan, szczególnie podkreśla zachowane wnętrze ogrodowe. Część zachodnią ogrodu, niegdyś zajmowały ogródki warzywne z krzewami bzu czarnego. W panoramie roztaczającej się z terenu ogrodu, wyróżnia się kępy starych drzew. W nich usytuowany jest grób jednego z byłych właścicieli majątku niejakiego Udo Rotha.
Ewa Michałowska-Walkiewicz
