Emigracja polska po roku 1939 to ciągle nie do końca zbadany i opisany temat. Więc każda publikacja na ten temat to cenny dokument. Tak jest również w przypadku wydanej już jakiś czas temu książki ”Politycy i pisarze emigracji polskiej po 1939 roku”.

Książka jest pokłosiem londyńskiej sesji naukowej pod tym samym tytułem będącej ukoronowaniem jubileuszu 70-lecia Biblioteki Polskiej POSK w Londynie, współorganizowanej przez rzeszowski oddział Instytutu Pamięci Narodowej i Bibliotekę Polską w 2012 r. Składa się z czternastu artykułów w których przedstawiono działalność pisarzy i ludzi kultury oraz  polityków emigracyjnych.

W recenzji prof. dr hab. Kazimierz Ożóg czytamy, że „to swoista panorama dziejów narodu i polskości (kultury, ideologii, literatury, rozumienia patriotyzmu) mniej więcej od początku XX w. aż po lata siedemdziesiąte, kiedy uczestnicy tej emigracji, główni bohaterowie zdarzeń, kończą aktywne życie. Kapitalna to dla historyków, badaczy kultury, literatów optyka śledzenia losów narodu”.

W opracowaniu pod redakcją Dobrosławy Platt znajdziemy sylwetki bądź eseje o zarówno znanych jak i mniej znanych postaciach. Chyba najciekawsze opracowania poświęcone są Józefowi Retingerowi (Krzysztof Bobiński: ”Józefa Retingera przygoda z Europą”) jednemu z twórców Wspólnoty Europejskiej; nieznanej twórczości skamandrytów (Beata Dorosz: ”Nieznane utwory nowojorskich skamandrytów – z listów Jana Lechnia do Kazimierza Wierzyńskiego”; i bardzo interesujące opracowanie Wioletty Wejs-Milewskiej ”…pewne rzeczy muszą być powiedziane, nawet z obniżeniem lotów. Kazimierz Wierzyński poza anteną Wolnej Europy”. To ostatniej opracowanie oparte jest m.in. o korespondencję Wierzyńskiego z Janem Nowakiem-Jeziorańskim, szefem RWE, i pokazuje dylematy jakie mieli polscy pisarze emigracyjni między wyborem w miarę stabilnej sytuacji finansowej na emigracji (przez wspąópracę z radiem), a brakiem czasu na właną twórczość literacką.

Książka warta polecenie dla każego, kto interesuje się tematyką emigracyjną.  (st.s.)

Politycy i pisarze emigracji polskie po roku 1939. Materiały z sesji z okazji 70-lecia Biblioteki Polskiej POSK w Londynie, Londyn 8–9 grudnia 2012 r., red. Dobrosława Platt, Rzeszów-Londyn 2016, 304 s.