Bezławki, to wieś polska usytuowana w województwie warmińsko-mazurskim, a dokładnie w powiecie kętrzyńskim. Jej mieszkańcy byli bardzo nękani przez mieszkających tutaj niegdyś Krzyżaków, dlatego też wieś ta nazywana była humorystycznie przez Polaków „Bezkrzyżaki”.
Tuż przed przybyciem Krzyżaków, w Bezławkach znajdował się otoczony drewnianą palisadą gród, pobudowany przez pruskie plemię Bartów. Na południe od wspomnianych Bezławek był niegdyś zalesiony pas tak zwanej „pustki osadniczej”. Był on pewnego rodzaju granicą, za którą było już terytorium plemienia Galindów.
Młyn wodny w rękach Belga
Pierwsza wzmianka o wsi Bezławki pochodzi z roku 1356. Wtedy to komtur belgijski niejaki Henning Johan Schindekopf z Gierdawy, nabył znajdujący się tutaj młyn wodny jednokołowy oraz sześć mórg ziemi, która lokowana tu była na prawie chełmińskim.
Pole Bausego
Wspomniany młyn wodny w Bezławkach, świetnie funkcjonował aż do 1947 roku. Obecnie na miejscu młyna wzniesiona jest elektrownia wodna. Wieś Bezławki lokowana była w 1371 roku. Jako tak zwane zwyczajowo „pole Bausego”. W Bezławkach powstała w czternastym stuleciu strażnica krzyżacka. Była ona podległa niemieckim prokuratorom kętrzyńskim. Był to jednym słowem murowany jednoskrzydłowy zamek, otoczony ze wszystkich stron kamiennym murem z czterema otwartymi od strony dziedzińca basztami. Podobno baszty te w swoim czasie pełniły pewnego rodzaju rolę „sal przesłuchań” dla osób przetrzymywanych w lochach. Wieńczyła ten budynek także ściana bramna, którą wybudowano pod koniec XIV stulecia. Z 1402 roku, pochodzi zapis informujący, że na zamku zatrzymał się powracający z wyprawy na Litwę wielki komtur krzyżacki Wilhelm von Helfenstein. A co najważniejsze, jego wojownicy prowadzili wóczas ze sobą 900 polskich jeńców, którzy przetrzymywani byli we wspomnianej strażnicy, a dokładnie w jej lochach.
Rezydencja Świdrygiełły
W latach 1402–1408 wspomniany zamek, rezydujący w nim Krzyżacy przeznaczyli na miejsce pobytu dla księcia Bolesława Świdrygiełły. Był on najmłodszym bratem polskiego króla Władysława Jagiełły. Bolesław miał być koronowany na króla Litwy. Między Bezławkami a Litwą, wędrowali z różnymi sprawami a nawet z handlem wysłannicy Świdrygiełły. Do Bezławek dotarł także specjalny goniec z miasta Płocka, niosący korespondencję od księcia Siemowita IV oraz od jego żony księżnej Aleksandry Olgierdównej. W zamku znajdowała się niegdyś kaplica, którą obsługiwał wyznaczony dla Świdrygiełły specjalnie do tego powołany kapelan krzyżacki.
W rękach von Groebena
Bezławki w XVI i XVII stuleciu, były własnością rodu von Groeben. Właściciel Bezławek w tym okresie, niejaki Otto Okrutny odsprzedał część bezławieckich dóbr, kasztelanowi Stefanowi Sadorskiemu. Na terenie kupionym od von der Groebena, Sadorski zbudował swoją kaplicę, która po dziś dzień nosi nazwę Święta Lipka.
Kaplica rozrosła się do rangi kościoła
Pierwsza wzmianka o kościele w Bezławkach pochodzi z 1402 roku. W roku 1480 kościół w Bezławkach znajduje się w zapisie biskupstwa warmińskiego, jako ten w którym sukcesywnie następują po sobie wymodlone cuda uzdrowienia wiernych. W ostatnim spisie przed reformacją, kościół w Bezławkach był kościołem filialnym parafii znajdującej się w Pilcu.
Mały kościół
W roku 1513 skrzydło mieszkalne zamku w Bezławkach, zostało adoptowane na tak zwany „mały kościół”, zwyczajowo zwany rodzinnym. Obniżono wtedy wysokie mury obronne, a od strony wschodniej przebito drugą bramę pozostawiając przy okazji nienaruszone strzelnice. Od 1525 roku, kościółek ten służył niewielkiej wspólnocie ewangelickiej, do późnych lat 70. XX wieku.
Z czasem dobudowano
W latach 1726–1730 na dawnym murze obronnym, dobudowano wieżę kościelną z ostrosłupowym hełmem wieńczeniowym, w tym okresie powstała też zakrystia i kruchta „małego kościoła”. Dawny dziedziniec zamku, stał się cmentarzem parafialnym. W kościele tym dnia 15 lipca 1999 roku z okazji 900 rocznicy bitwy pod Grunwaldem spotkali się przedstawiciele jerozolimskiego Zakonu Rycerskiego Grobu Bożego, na modlitwie dziękczynnej.
Ewa Michałowska-Walkiewicz
fajny artykuł